დავითაუ წიკლაური wrote:მაღალი ხარისხის ფილმია
გვჯერა, მაგრამ კოდი ჩაასწორე ...
უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
-
Avaza
- ფორუმელი
- Posts: 9375
- Joined: 12 May 2009 22:18
-
დავითაუ წიკლაური
- ფორუმელი
- Posts: 1474
- Joined: 10 Mar 2011 16:45
- Location: Edinburgh, Scotland
- Contact:
-
დავითაუ წიკლაური
- ფორუმელი
- Posts: 1474
- Joined: 10 Mar 2011 16:45
- Location: Edinburgh, Scotland
- Contact:
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
მე ძალიან მომწონს ეს გამარჯვების ისტორიები... ბოლოს რო ლუდსახარშს არ ამობობდნენ
ბოლოს რო ლუდსახარშს არ ამობობდნენ "შენი ზოლიანი თავგადასავალი" ;)
-
Avaza
- ფორუმელი
- Posts: 9375
- Joined: 12 May 2009 22:18
ანაბაზისი (ქსენოფონტე)
ეს ნაწყვეტი ასახავს ბერძნების არმიის მოგზაურობას ქართული ტომებით დასახლებულ მიწებზე.
მე ვთარგმნე ...
".. მას მერე მათ გაიარეს შვიდი გადასვლა, დაახლოებით 5 ფარსანგი დღეში მდინარე ფაზისამდე (ჭოროხი), რომელიც 1 პლეტრა იყო სიგანით. იქიდან ორ გადასვლაში გაიარეს 10 ფარსანგი. უღელტეხილზე, დაბლობზე დასაშვებ გზაზე მათ გზა გადაუღობეს ხალიბებმა, ტაოხებმა და ფაზისელებმა. როცა ხარისოფმა დაინახა უღელტეხილზე განლაგებული მოწინააღმდეგე, ის შეჩერდა მათგან 30 სტადიის მოშორებით, რათა არ მიახლოებოდა მტერს მანამ, სანამ ჯარი ერთ კოლონად იყო გაწელილი.
მან უბრძანა სხვა მეთაურებს ისე დაეწყოთ რაზმები, რომ შექმნილიყო ფალანგა. როცა არიერგარდიც მოვიდა, მან იხმო სტრატეგები და უთხრა: ”მტერმა, როგორც ხედავთ, დაიკავა უღელტეხილი. ამიტომ უნდა მოვითათბიროთ, თუ როგორ წარვმართოთ ბრძოლა. მე გთავაზობთ ვუბრძანოთ ჯარისკაცებს ისადილონ, მანამდე ვითათბიროთ იმაზე, თუ როგორ გადავიდეთ მთებზე ან დღეს, ან ხვალ”. კლეანორმა თქვა: ”ჩემი აზრით, სასწრაფოდ უნდა ვისადილოთ, ავიღოთ იარაღი და მთელი ძალით შევუტიოთ მტერს. თუ დავაგვიანებთ, მაშინ მტერი გათამამდება და სავარაუდოდ მათი რაოდენობაც მოიმატებს”.
ამის შემდეგ ქსენოფონტემ თქვა: ”ჩემი აზრი ასეთია: რახან ბრძოლა გვიწევს, მაშინ საუკეთესოდ უნდა მოვემზადოთ. თუ დაყოვნების გარეშე გვინდა მთების გადალახვა, მაშინ იმაზეც უნდა ვიზრუნოთ, რომ რაც შეიძლება ნაკლები დანაკარგით შევძლოთ ეს. მთების სიგრძე 60 სტადია მაინც იქნება, მაგრამ მტერი მხოლოდ გზაზე ჩანს. ამიტომ უნდა ვცადოთ მთის დაუკავებელ ნაწილზე განლაგება, რითაც დავასწრებთ მტერს, რომელსაც ჩვენზე უკეთესი პოზიციები უკავია ... ჩვენ შეგვიძლია ჩუმად დავიძრათ ღამით და შევაცდინოთ მოწინააღმდეგე ... უნდა გამოვიტყუოთ ისინი მაღლობებიდან”.
სადილის შემდეგ ხირისოფმა გაიყვანა თავისი რაზმები 10 სტადიით წინ თავდასხმის იმიტაციის მიზნით.
როცა დაღამდა ზოგიერთი რაზმი დაფარული მხრიდან ავიდა მთაზე, ხოლო დანარჩენები დარჩნენ ადგილზე. მტერმა შეამჩნია მოპირდაპირე მთის დაკავება, ამიტომ გადაწყვიტეს ეფხიზლათ და მთელი ღამის მანძილზე ანთებდნენ მრავალრიცხოვან კოცონებს.
დილით ხირისოფმა ღმერთებს შესწირა მსხვერპლი და ჯარი გზის გასწვრივ გაიყვანა. ისინი, რომლებმაც ღამით დაიკავეს მთა, წავიდნენ მწვერვალისაკენ. მტრის ძირითადი ძალა დარჩა უღელტეხილზე, ნაწილი დაიძრა მწვერვალზე განლაგებული ელინების წინააღმდეგ. ჯერ კიდევ ძირითადი ძალების ბრძოლამდე დაიწყო შეტაკება მწვერვალზე, ელინებმა გაიმარჯვეს და დაედევნენ. ამავდროულად გაშლილ ადგილზე განლაგებული ელინი პელტასტები სირბილით დაიძრნენ მათ წინ განლაგებული მტრის წინააღმდეგ, ხოლო ხარისოფი ჰოპლიტებთან ერთად სწრაფი ნაბიჯით გაჰყვა მათ. როცა გზაზე მდგარმა მტერმა დაინახა მწვერვალზე მოიერიშე მათი რაზმის დამარცხება, მიატოვა ბრძოლის ველი. მათგან ბევრი არ დაღუპულა, მაგრამ ჩვენ ავკრიფეთ დიდი რაოდენობით ფარები: ელინები ჩეხდნენ მათ, რათა მტერს აღარ გამოეყენებინა.
მწვერვალზე ასვლის შემდეგ ელინებმა აღავლინეს მსხვერპლი და აღმართეს საომარი ნადავლი. რის შემდეგაც ისინი დაეშვნენ დაბლობზე, სადაც სანოვაგით სავსე ბევრი სოფელი იყო.
იქიდან ელინებმა ხუთ გადასვლაში გაიარეს 30 ფარსანგი და მივიდნენ ტაოხებთან. საკვები ილეოდა. საქმე იმაშია, რომ ტაოხები ცხოვრობდნენ მიუდგომელ ადგილებში, სადაც ინახავდნენ თავიანთ მარაგს. როცა ელინები მიუახლოვდნენ ერთერთ ასეთ სიმაგრეს, რომელიც არც ქალაქი იყო და სადაც არც სახლები იყო - თუმცა იქ იყვნენ გამაგრებულნი კაცები და ქალები და მათი მრავალრიცხოვანი საქონელი - ხირისოფმა დაუყოვნებლივ შეუტია მათ. ამასთან რაზმები მოქმედებდნენ დამოუკიდებლად, ცვლიდნენ რა ერთმანეთს დაღლის მიხედვით. შეერთებული ძალებით შეუძლებელი იყო სიმაგრის გარშემორტყმა, რადგან ის ამაღლებულ ადგილას მოეწყოთ. როცა მოვიდა ქსენოფონტი არიერგარდთან, პალტესტებთან და ჰოპლიტებთან ერთად, ხირისოფმა უთხრა მათ: ”კარგ დროს მოხვედით, ეს სიმაგრე უნდა ავიღოთ, თორემ საკვები აღარ გვაქვს”. თათბირისას ქსენოფონტე შეეკითხა მათ, თუ რა იყო სიმაგრის აუღებლობის მიზეზი, ხირისოფმა მიუგო: ”მხოლოდ ერთი გზა მიდის იქამდე, სწორედ ის, რომელიც შენს წინაა. საკმარისია ვინმე წავიდეს ამ გზით, რომ მტერი კლდიდან იწყებს ქვების სროლას და შენ შეგიძლია თავად ნახო თუ რა დღეში ვარდებიან მათგან დაზიანებული მეომრები”. მან მიუთითა ფეხებ და ნეკნებ ჩალეწილ მეომრებზე.
ქსენოფონტემ იკითხა: ”როცა ქვები გამოელევათ, რა შეგიშლით ხელს სიმაგრის დაკავებაში? თქვენს წინ ხომ მცირერიცხოვანი ხალხია, თან რამდენიმეს თუ ექნება იარაღი ... ჩვენ უნდა დავახარჯინოთ მათ ქვები და გამოვიყენოთ ამისთვის ხეობის საფრები ...”.
მაშინ წინ გამოვიდნენ ხირისოფი, ქსენოფონტე და პარასიელი კალიმაქსი, რომელიც მეთაურობდა არიერგარდს. ჯარის დიდი ნაწილი დარჩა ადგილზე. ხეების ქვეშ განლაგდა 70 განცალკევებული მეომარი ... კალიმაქსმა ეს მოიფიქრა: ის გამორბოდა საფრის წინ და როცა ქვებს ესროდნენ, სწრაფად შემორბოდა უკან. ამ დროს მტერი დიდძალ ქვას ხარჯავდა ...
მეთაურები ცდილობდნენ ერთმანეთისთვის ეჯობნათ სიმამაცეში და ამგვარად შეიჭრნენ სიმაგრეში. საკმარისი იყო ერთი მეომარი შევარდნილიყო იქ, რომ წინააღმდეგობა შეწყდა. აქ საშინელი სანახაობა გაიმართა. ქალები ქვემოთ აგდებდნენ ბავშვებს და თავადაც ხტებოდნენ კლდიდან. ასევე იქცეოდნენ კაცებიც. სტიმფალელმა ენეოსმა დაინახა ერთი ლამაზად ჩაცმული ადამიანი, რომელიც კლდიდან გადახტომას აპირებდა და შეეცადა ხელი შეეშალა მისთვის, მაგრამ მან თან გადაიყოლა ენეოსი და ორივენი დაიღუპნენ.
აქ ძალიან ცოტა ადამიანი შევიპყარით, სამაგიეროდ ბევრი იყო რქოსანი პირუტყვი, ვირები და ცხვარი.
იქიდან გავემართეთ ხალიბების ქვეყნის გავლით, შვიდ გადასვლაში გადავლახეთ 50 ფარსანგი. ხალიბთა ტომი ყველაზე მამაცია იმ ტომთაგან, ვის მიწებზეც მოუწიათ ელინებს გავლა. ისინი ხელჩართულ ბრძოლას უმართავდნენ ამ უკანასკნელთ. ხალიბები ატარებდნენ სელის ჯავშანს, რომელიც მუცლის ქვედა ნაწილამდე წვდებოდათ, ხოლო ჯავშნის ბექთარის ნაცვლად იყენებდნენ დაგრეხილ, მოწნულ თოკებს. ემოსათ საბარკულები და მუზარადი, ხოლო ქამართან ლაკონური ხმალის მაგვარ სატევრებს ატარებდნენ, რითაც კლავდნენ დამარცხებულ მოწინააღმდეგეს, შემდეგ კვეთდნენ თავს და თან მიჰქონდათ. როცა მტერს გადაეყრებოდნენ, სიმღერას და როკვას იწყებდნენ. ხალიბებს თან დაჰქონდათ ერთწვერიანი 5 მკლავის სიგრძის შუბი.
ხალიბები დასახლებულ პუნქტებში მაგრდებოდნენ და როცა ელინები გაივლიდნენ, უკან მიჰყვებოდნენ და გამუდმებით ესხმოდნენ თავს. ისინი გამაგრებულ ადგილებში ცხოვრობდნენ და საკვებიც იქვე იშოვებოდა; ამიტომ ელინებმა ვერაფერი ვერ მოინადავლეს და ტაოხებისთვის წართმეული სქონლით იკვებებოდნენ.
ხალიბებისგან ელინები მივიდნენ მდინარე არპასთან, რომელიც 4 პლეტრა იყო სიგანით. იქიდან ოთხ გადასვლაში სკვითების მიწაზე, დაბლობ ადგილას, გაიარეს 20 ფარსანგი და მივიდნენ სოფლებში ... მან უჩვენა გზა, რომლითაც მაკრონებთან მივიდოდნენ და საღამოხანს დატოვა ისინი.
აქედან ელინები წავიდნენ მაკრონთა მიწისკენ, სამ გადასვლაში დაფარეს 10 ფარსანგი და პირველივე დღეს გავიდნენ სასაზღვრო მდინარესთან, რომელიც ყოფდა მაკრონთა მიწას სკვითების მიწისგან. მათგან ხელმარჯვნივ გაუვალი მთები აღმართულიყო, ხელმარცხნივ სხვა მდინარე მოედინებოდა, რომელსაც უერთდებოდა სასაზღვრო მდინარე. სწორედ ამ მდინარეზე გადასვლა გახდა საჭირო. მდინარის ნაპირები დაფარულიყო ხშირი ტყით. ელინები კაფავდნენ ტყეს, რათა რაც შეიძლება სწრაფად წასულიყვნენ ამ ქვეყნიდან. მაკრონები, შეიარაღებულნი ფარებით, შუბებით და ტყავის ქიტონებით განლაგდნენ მოპირდაპირე ნაპირზე. ისინი ამხნევებდნენ ერთმანეთს, ისროდნენ ქვებს, მაგრამ ვერ წვდებოდნენ ელინებს და არავინ არ დაზიანებულა.
ამ დროს ქსენოფონტესთან მივიდა პელტასტი, რომელმაც განაცხადა, რომ ადრე ათენში იყო მონად და ესმოდა ამ ხალხის ენა. ”მე ვფიქრობ - განაცხადა მან - რომ ეს ჩემი სამშობლოა, თუ შეიძლება დაველაპარაკები მათ”. ქსენოფონტემ მიუგო: ”არანაირი დაბრკოლება არ არის, დაელაპარაკე და გაიგე ვინ არიან”. მის შეკითხვაზე მიუგეს: ”მაკრონები!” ”შეეკითხე მათ - უთხრა ქსენოფონტემ - რატომ განლაგდნენ ჩვენს წინააღმდეგ და რატომ იქცევიან მტრებივით?” მათ უპასუხეს: ”იმიტომ, რომ თქვენ ჩვენს მიწაზე მოდიხართ!”. სტრატეგებმა ბრძანეს გადაეცათ მათთვის, რომ ელინები არ მოსულან საბოროტოდ, რომ ისინი ეომებოდნენ მეფეს და ეხლა უკან, ელადაში - თავიანთ სამშობლოში ბრუნდებოდნენ და ცდილობენ ზღვაზე გასვლას. მაკრონებმა იკითხეს, შეეძლოთ თუ არა ელინებს დაეფიცათ. სტრატეგები დათანხმდნენ შუბის გაცემაზე. მაშინ მაკრონებმაც გამოუგზავნეს თავიანთი შუბი. მაკრონების აზრით ფიცის დადება ასეთ გაცვლაში გამოიხატებოდა. გარდა ამისა, ორივე მხარემ მოწმედ ღმერთებს მოუხმო.
მოლაპარაკების შემდეგ მაკრონები ელინებთან ერთად შეუდგნენ ხეების გაკაფვას და გზის გაყვანას, თითქოს თავად აპირებდნენ მდინარეზე გადასვლას, გარდა ამისა მიჰყიდეს მათ საკვები და 3 დღის მანძილზე მიუძღოდნენ წინ, კოლხების საზღვრამდე.
იქ მაღალი მთები იყო აღმართული, რომლებზეც კოლხები განლაგდნენ. თავდაპირველად ელინები ფალანგად მოეწყვნენ, რათა ასეთი წყობით შეეტიათ, მაგრამ სტრატეგებმა თათბირი გადაწყვიტეს ... ფალანგა დაიშალა და ჯარი პირდაპირ ლოხებად [ანუ კოლონა] დააწყეს ... სულ ჰოპლიტების 80-მდე ლოხი დაეწყო, თითოში დაახლოებით 100 მეომარი შედიოდა. პელტასტები და მსროლელებიც 3 რაზმად გადაანაწილეს. თითოეული რაზმი 600-მდე მეომრისგან შედგებოდა.
ლოცვის შემდეგ პეანის სიმღერით დაიძრნენ წინ ... როცა მტერმა ელინების შეტევა დაინახა, სირბილით დაიძრა მათ წინააღმდეგ, ამ დროს ორ ნაწილად გაიშალნენ და თავიანთი წყობის ცენტრში სიცარიელე შექმნეს.
არკადელმა პელტასტებმა იფიქრეს, რომ მტერი გაიქცა, ისინი გაიჭრნენ წინ და პირველები ავიდნენ მთაზე. მათ მიყვნენ არკადელი ჰოპლიტები. როცა მტერმა სირბილზე გადასული ელინები დაინახა, ვეღარ გაძლო და დაიფანტნენ აქეთ იქით. ელინებმა დაიკავეს მრავალრიცხოვანი და საკვებით მდიდარი სოფლები ...
აქედან ორ გადასვლაში გაიარეს 7 ფარსანგი და მივიდნენ ტრაპიზონში. ხალხმრავალ ელინურ ქალაქში ევქსინიის პონტოში, სინოპის კოლონიაში, კოლხების ქვეყანაში. აქ ისინი 30 დღე დაყოვნდნენ კოლხების სოფლებში და იქიდან ესხმოდნენ თავს კოლხეთს ... ტრაპიზონელები დაეხმარნენ მათ კოლხებთან სამშვიდობო ხელშეკრულების დადებაში, რის მერეც ბარში მცხოვრებმა კოლხებმა სტუმართმოყვარეობის ნიშნად გამოგზავნეს რქოსანი სქონელი".
ეს ნაწყვეტი ასახავს ბერძნების არმიის მოგზაურობას ქართული ტომებით დასახლებულ მიწებზე.
მე ვთარგმნე ...
".. მას მერე მათ გაიარეს შვიდი გადასვლა, დაახლოებით 5 ფარსანგი დღეში მდინარე ფაზისამდე (ჭოროხი), რომელიც 1 პლეტრა იყო სიგანით. იქიდან ორ გადასვლაში გაიარეს 10 ფარსანგი. უღელტეხილზე, დაბლობზე დასაშვებ გზაზე მათ გზა გადაუღობეს ხალიბებმა, ტაოხებმა და ფაზისელებმა. როცა ხარისოფმა დაინახა უღელტეხილზე განლაგებული მოწინააღმდეგე, ის შეჩერდა მათგან 30 სტადიის მოშორებით, რათა არ მიახლოებოდა მტერს მანამ, სანამ ჯარი ერთ კოლონად იყო გაწელილი.
მან უბრძანა სხვა მეთაურებს ისე დაეწყოთ რაზმები, რომ შექმნილიყო ფალანგა. როცა არიერგარდიც მოვიდა, მან იხმო სტრატეგები და უთხრა: ”მტერმა, როგორც ხედავთ, დაიკავა უღელტეხილი. ამიტომ უნდა მოვითათბიროთ, თუ როგორ წარვმართოთ ბრძოლა. მე გთავაზობთ ვუბრძანოთ ჯარისკაცებს ისადილონ, მანამდე ვითათბიროთ იმაზე, თუ როგორ გადავიდეთ მთებზე ან დღეს, ან ხვალ”. კლეანორმა თქვა: ”ჩემი აზრით, სასწრაფოდ უნდა ვისადილოთ, ავიღოთ იარაღი და მთელი ძალით შევუტიოთ მტერს. თუ დავაგვიანებთ, მაშინ მტერი გათამამდება და სავარაუდოდ მათი რაოდენობაც მოიმატებს”.
ამის შემდეგ ქსენოფონტემ თქვა: ”ჩემი აზრი ასეთია: რახან ბრძოლა გვიწევს, მაშინ საუკეთესოდ უნდა მოვემზადოთ. თუ დაყოვნების გარეშე გვინდა მთების გადალახვა, მაშინ იმაზეც უნდა ვიზრუნოთ, რომ რაც შეიძლება ნაკლები დანაკარგით შევძლოთ ეს. მთების სიგრძე 60 სტადია მაინც იქნება, მაგრამ მტერი მხოლოდ გზაზე ჩანს. ამიტომ უნდა ვცადოთ მთის დაუკავებელ ნაწილზე განლაგება, რითაც დავასწრებთ მტერს, რომელსაც ჩვენზე უკეთესი პოზიციები უკავია ... ჩვენ შეგვიძლია ჩუმად დავიძრათ ღამით და შევაცდინოთ მოწინააღმდეგე ... უნდა გამოვიტყუოთ ისინი მაღლობებიდან”.
სადილის შემდეგ ხირისოფმა გაიყვანა თავისი რაზმები 10 სტადიით წინ თავდასხმის იმიტაციის მიზნით.
როცა დაღამდა ზოგიერთი რაზმი დაფარული მხრიდან ავიდა მთაზე, ხოლო დანარჩენები დარჩნენ ადგილზე. მტერმა შეამჩნია მოპირდაპირე მთის დაკავება, ამიტომ გადაწყვიტეს ეფხიზლათ და მთელი ღამის მანძილზე ანთებდნენ მრავალრიცხოვან კოცონებს.
დილით ხირისოფმა ღმერთებს შესწირა მსხვერპლი და ჯარი გზის გასწვრივ გაიყვანა. ისინი, რომლებმაც ღამით დაიკავეს მთა, წავიდნენ მწვერვალისაკენ. მტრის ძირითადი ძალა დარჩა უღელტეხილზე, ნაწილი დაიძრა მწვერვალზე განლაგებული ელინების წინააღმდეგ. ჯერ კიდევ ძირითადი ძალების ბრძოლამდე დაიწყო შეტაკება მწვერვალზე, ელინებმა გაიმარჯვეს და დაედევნენ. ამავდროულად გაშლილ ადგილზე განლაგებული ელინი პელტასტები სირბილით დაიძრნენ მათ წინ განლაგებული მტრის წინააღმდეგ, ხოლო ხარისოფი ჰოპლიტებთან ერთად სწრაფი ნაბიჯით გაჰყვა მათ. როცა გზაზე მდგარმა მტერმა დაინახა მწვერვალზე მოიერიშე მათი რაზმის დამარცხება, მიატოვა ბრძოლის ველი. მათგან ბევრი არ დაღუპულა, მაგრამ ჩვენ ავკრიფეთ დიდი რაოდენობით ფარები: ელინები ჩეხდნენ მათ, რათა მტერს აღარ გამოეყენებინა.
მწვერვალზე ასვლის შემდეგ ელინებმა აღავლინეს მსხვერპლი და აღმართეს საომარი ნადავლი. რის შემდეგაც ისინი დაეშვნენ დაბლობზე, სადაც სანოვაგით სავსე ბევრი სოფელი იყო.
იქიდან ელინებმა ხუთ გადასვლაში გაიარეს 30 ფარსანგი და მივიდნენ ტაოხებთან. საკვები ილეოდა. საქმე იმაშია, რომ ტაოხები ცხოვრობდნენ მიუდგომელ ადგილებში, სადაც ინახავდნენ თავიანთ მარაგს. როცა ელინები მიუახლოვდნენ ერთერთ ასეთ სიმაგრეს, რომელიც არც ქალაქი იყო და სადაც არც სახლები იყო - თუმცა იქ იყვნენ გამაგრებულნი კაცები და ქალები და მათი მრავალრიცხოვანი საქონელი - ხირისოფმა დაუყოვნებლივ შეუტია მათ. ამასთან რაზმები მოქმედებდნენ დამოუკიდებლად, ცვლიდნენ რა ერთმანეთს დაღლის მიხედვით. შეერთებული ძალებით შეუძლებელი იყო სიმაგრის გარშემორტყმა, რადგან ის ამაღლებულ ადგილას მოეწყოთ. როცა მოვიდა ქსენოფონტი არიერგარდთან, პალტესტებთან და ჰოპლიტებთან ერთად, ხირისოფმა უთხრა მათ: ”კარგ დროს მოხვედით, ეს სიმაგრე უნდა ავიღოთ, თორემ საკვები აღარ გვაქვს”. თათბირისას ქსენოფონტე შეეკითხა მათ, თუ რა იყო სიმაგრის აუღებლობის მიზეზი, ხირისოფმა მიუგო: ”მხოლოდ ერთი გზა მიდის იქამდე, სწორედ ის, რომელიც შენს წინაა. საკმარისია ვინმე წავიდეს ამ გზით, რომ მტერი კლდიდან იწყებს ქვების სროლას და შენ შეგიძლია თავად ნახო თუ რა დღეში ვარდებიან მათგან დაზიანებული მეომრები”. მან მიუთითა ფეხებ და ნეკნებ ჩალეწილ მეომრებზე.
ქსენოფონტემ იკითხა: ”როცა ქვები გამოელევათ, რა შეგიშლით ხელს სიმაგრის დაკავებაში? თქვენს წინ ხომ მცირერიცხოვანი ხალხია, თან რამდენიმეს თუ ექნება იარაღი ... ჩვენ უნდა დავახარჯინოთ მათ ქვები და გამოვიყენოთ ამისთვის ხეობის საფრები ...”.
მაშინ წინ გამოვიდნენ ხირისოფი, ქსენოფონტე და პარასიელი კალიმაქსი, რომელიც მეთაურობდა არიერგარდს. ჯარის დიდი ნაწილი დარჩა ადგილზე. ხეების ქვეშ განლაგდა 70 განცალკევებული მეომარი ... კალიმაქსმა ეს მოიფიქრა: ის გამორბოდა საფრის წინ და როცა ქვებს ესროდნენ, სწრაფად შემორბოდა უკან. ამ დროს მტერი დიდძალ ქვას ხარჯავდა ...
მეთაურები ცდილობდნენ ერთმანეთისთვის ეჯობნათ სიმამაცეში და ამგვარად შეიჭრნენ სიმაგრეში. საკმარისი იყო ერთი მეომარი შევარდნილიყო იქ, რომ წინააღმდეგობა შეწყდა. აქ საშინელი სანახაობა გაიმართა. ქალები ქვემოთ აგდებდნენ ბავშვებს და თავადაც ხტებოდნენ კლდიდან. ასევე იქცეოდნენ კაცებიც. სტიმფალელმა ენეოსმა დაინახა ერთი ლამაზად ჩაცმული ადამიანი, რომელიც კლდიდან გადახტომას აპირებდა და შეეცადა ხელი შეეშალა მისთვის, მაგრამ მან თან გადაიყოლა ენეოსი და ორივენი დაიღუპნენ.
აქ ძალიან ცოტა ადამიანი შევიპყარით, სამაგიეროდ ბევრი იყო რქოსანი პირუტყვი, ვირები და ცხვარი.
იქიდან გავემართეთ ხალიბების ქვეყნის გავლით, შვიდ გადასვლაში გადავლახეთ 50 ფარსანგი. ხალიბთა ტომი ყველაზე მამაცია იმ ტომთაგან, ვის მიწებზეც მოუწიათ ელინებს გავლა. ისინი ხელჩართულ ბრძოლას უმართავდნენ ამ უკანასკნელთ. ხალიბები ატარებდნენ სელის ჯავშანს, რომელიც მუცლის ქვედა ნაწილამდე წვდებოდათ, ხოლო ჯავშნის ბექთარის ნაცვლად იყენებდნენ დაგრეხილ, მოწნულ თოკებს. ემოსათ საბარკულები და მუზარადი, ხოლო ქამართან ლაკონური ხმალის მაგვარ სატევრებს ატარებდნენ, რითაც კლავდნენ დამარცხებულ მოწინააღმდეგეს, შემდეგ კვეთდნენ თავს და თან მიჰქონდათ. როცა მტერს გადაეყრებოდნენ, სიმღერას და როკვას იწყებდნენ. ხალიბებს თან დაჰქონდათ ერთწვერიანი 5 მკლავის სიგრძის შუბი.
ხალიბები დასახლებულ პუნქტებში მაგრდებოდნენ და როცა ელინები გაივლიდნენ, უკან მიჰყვებოდნენ და გამუდმებით ესხმოდნენ თავს. ისინი გამაგრებულ ადგილებში ცხოვრობდნენ და საკვებიც იქვე იშოვებოდა; ამიტომ ელინებმა ვერაფერი ვერ მოინადავლეს და ტაოხებისთვის წართმეული სქონლით იკვებებოდნენ.
ხალიბებისგან ელინები მივიდნენ მდინარე არპასთან, რომელიც 4 პლეტრა იყო სიგანით. იქიდან ოთხ გადასვლაში სკვითების მიწაზე, დაბლობ ადგილას, გაიარეს 20 ფარსანგი და მივიდნენ სოფლებში ... მან უჩვენა გზა, რომლითაც მაკრონებთან მივიდოდნენ და საღამოხანს დატოვა ისინი.
აქედან ელინები წავიდნენ მაკრონთა მიწისკენ, სამ გადასვლაში დაფარეს 10 ფარსანგი და პირველივე დღეს გავიდნენ სასაზღვრო მდინარესთან, რომელიც ყოფდა მაკრონთა მიწას სკვითების მიწისგან. მათგან ხელმარჯვნივ გაუვალი მთები აღმართულიყო, ხელმარცხნივ სხვა მდინარე მოედინებოდა, რომელსაც უერთდებოდა სასაზღვრო მდინარე. სწორედ ამ მდინარეზე გადასვლა გახდა საჭირო. მდინარის ნაპირები დაფარულიყო ხშირი ტყით. ელინები კაფავდნენ ტყეს, რათა რაც შეიძლება სწრაფად წასულიყვნენ ამ ქვეყნიდან. მაკრონები, შეიარაღებულნი ფარებით, შუბებით და ტყავის ქიტონებით განლაგდნენ მოპირდაპირე ნაპირზე. ისინი ამხნევებდნენ ერთმანეთს, ისროდნენ ქვებს, მაგრამ ვერ წვდებოდნენ ელინებს და არავინ არ დაზიანებულა.
ამ დროს ქსენოფონტესთან მივიდა პელტასტი, რომელმაც განაცხადა, რომ ადრე ათენში იყო მონად და ესმოდა ამ ხალხის ენა. ”მე ვფიქრობ - განაცხადა მან - რომ ეს ჩემი სამშობლოა, თუ შეიძლება დაველაპარაკები მათ”. ქსენოფონტემ მიუგო: ”არანაირი დაბრკოლება არ არის, დაელაპარაკე და გაიგე ვინ არიან”. მის შეკითხვაზე მიუგეს: ”მაკრონები!” ”შეეკითხე მათ - უთხრა ქსენოფონტემ - რატომ განლაგდნენ ჩვენს წინააღმდეგ და რატომ იქცევიან მტრებივით?” მათ უპასუხეს: ”იმიტომ, რომ თქვენ ჩვენს მიწაზე მოდიხართ!”. სტრატეგებმა ბრძანეს გადაეცათ მათთვის, რომ ელინები არ მოსულან საბოროტოდ, რომ ისინი ეომებოდნენ მეფეს და ეხლა უკან, ელადაში - თავიანთ სამშობლოში ბრუნდებოდნენ და ცდილობენ ზღვაზე გასვლას. მაკრონებმა იკითხეს, შეეძლოთ თუ არა ელინებს დაეფიცათ. სტრატეგები დათანხმდნენ შუბის გაცემაზე. მაშინ მაკრონებმაც გამოუგზავნეს თავიანთი შუბი. მაკრონების აზრით ფიცის დადება ასეთ გაცვლაში გამოიხატებოდა. გარდა ამისა, ორივე მხარემ მოწმედ ღმერთებს მოუხმო.
მოლაპარაკების შემდეგ მაკრონები ელინებთან ერთად შეუდგნენ ხეების გაკაფვას და გზის გაყვანას, თითქოს თავად აპირებდნენ მდინარეზე გადასვლას, გარდა ამისა მიჰყიდეს მათ საკვები და 3 დღის მანძილზე მიუძღოდნენ წინ, კოლხების საზღვრამდე.
იქ მაღალი მთები იყო აღმართული, რომლებზეც კოლხები განლაგდნენ. თავდაპირველად ელინები ფალანგად მოეწყვნენ, რათა ასეთი წყობით შეეტიათ, მაგრამ სტრატეგებმა თათბირი გადაწყვიტეს ... ფალანგა დაიშალა და ჯარი პირდაპირ ლოხებად [ანუ კოლონა] დააწყეს ... სულ ჰოპლიტების 80-მდე ლოხი დაეწყო, თითოში დაახლოებით 100 მეომარი შედიოდა. პელტასტები და მსროლელებიც 3 რაზმად გადაანაწილეს. თითოეული რაზმი 600-მდე მეომრისგან შედგებოდა.
ლოცვის შემდეგ პეანის სიმღერით დაიძრნენ წინ ... როცა მტერმა ელინების შეტევა დაინახა, სირბილით დაიძრა მათ წინააღმდეგ, ამ დროს ორ ნაწილად გაიშალნენ და თავიანთი წყობის ცენტრში სიცარიელე შექმნეს.
არკადელმა პელტასტებმა იფიქრეს, რომ მტერი გაიქცა, ისინი გაიჭრნენ წინ და პირველები ავიდნენ მთაზე. მათ მიყვნენ არკადელი ჰოპლიტები. როცა მტერმა სირბილზე გადასული ელინები დაინახა, ვეღარ გაძლო და დაიფანტნენ აქეთ იქით. ელინებმა დაიკავეს მრავალრიცხოვანი და საკვებით მდიდარი სოფლები ...
აქედან ორ გადასვლაში გაიარეს 7 ფარსანგი და მივიდნენ ტრაპიზონში. ხალხმრავალ ელინურ ქალაქში ევქსინიის პონტოში, სინოპის კოლონიაში, კოლხების ქვეყანაში. აქ ისინი 30 დღე დაყოვნდნენ კოლხების სოფლებში და იქიდან ესხმოდნენ თავს კოლხეთს ... ტრაპიზონელები დაეხმარნენ მათ კოლხებთან სამშვიდობო ხელშეკრულების დადებაში, რის მერეც ბარში მცხოვრებმა კოლხებმა სტუმართმოყვარეობის ნიშნად გამოგზავნეს რქოსანი სქონელი".
"გულით სწამთ სიმართლე, ხოლო ბაგით აღიარებენ გადასარჩენად" (რომ. 10:10)
"ღმერთის სამეფო არის არა სიტყვაში, არამედ ძალაში" (1 კორ. 4:20)
"ყველაფერი ნებადართულია ჩემთვის, მაგრამ ყველაფერი არ არის სასარგებლო" (1 კორ. 6:12)
"ღმერთის სამეფო არის არა სიტყვაში, არამედ ძალაში" (1 კორ. 4:20)
"ყველაფერი ნებადართულია ჩემთვის, მაგრამ ყველაფერი არ არის სასარგებლო" (1 კორ. 6:12)
-
haniblus
- ფორუმელი
- Posts: 7
- Joined: 16 Mar 2011 22:11
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
Hannibal wrote:საიდან მოიტანე? რა 70%. 30 ზე მეტი ხევსური ვიცი და აქედან 10-იც არაა ქერა და ცისფერთვალება. ჩაწერე იუთუბზე ხევსურები და ნახავ ძირითადად რა ფერისები არიან. ღია ფერი კიდევ ქართულს სულაც არ ნიშნავს. ქართლში და ხევში ბევრი ღია იქაა სადაც ოსებთან არიან შერეულები. არის შრომები მაგაზე. ეთნიკური ანთროპოლოგია ქვია. ყველაზე უფრო ღიები სამეგრელო,გურიაში არიან. მერე აღმოსავლეთისკენ უფრო მუქდება(მთის გამოკლებით). ყველაზე მუქები სამხრეთ საქართველოში ცხოვრობენ. ყველაზე მეტი ღია ფერის თვალები ზუგდიდის რაიონში აქვთ და დაახლოებით ნახევარს.ამავე რაიონშია 1 ჯგუფის სისხლის ყველაზე დიდი პროცენტი მსოფლიოში დაახლოებით 85%.დავითაუ წიკლაური wrote:arcivi9 wrote:
ბარს რომ თავი დავანებით, ქართველი მთიელები რა, ქერები არიან?
ხევსურების 70% ქერა და ცისფერთვალებაა
კოლხა რომ ქართული სახელმწიფო იყო ამაზე არავინ დავობს. დიაოხზეც ანალოგიურად. უბრალოდ დიაოხში ნარევი მოსახლეობა ბევრი იყო.(ისევე როგორც მაშინდელი გაერთიანებების აბსოლიტურ უმრავლესობაში)
იუთუბის რა გითხრა მარა გუგლიში კი წავაწყდი ამ ფოტოებს ს
-
Avaza
- ფორუმელი
- Posts: 9375
- Joined: 12 May 2009 22:18
haniblus
ქალებს ძროხის შარდით აქვთ თმები შეღებილი, ბუნებრივად ქერები არ გეგონოს ...
haniblus wrote:იუთუბის რა გითხრა მარა გუგლიში კი წავაწყდი ამ ფოტოებს ს
ქალებს ძროხის შარდით აქვთ თმები შეღებილი, ბუნებრივად ქერები არ გეგონოს ...
"გულით სწამთ სიმართლე, ხოლო ბაგით აღიარებენ გადასარჩენად" (რომ. 10:10)
"ღმერთის სამეფო არის არა სიტყვაში, არამედ ძალაში" (1 კორ. 4:20)
"ყველაფერი ნებადართულია ჩემთვის, მაგრამ ყველაფერი არ არის სასარგებლო" (1 კორ. 6:12)
"ღმერთის სამეფო არის არა სიტყვაში, არამედ ძალაში" (1 კორ. 4:20)
"ყველაფერი ნებადართულია ჩემთვის, მაგრამ ყველაფერი არ არის სასარგებლო" (1 კორ. 6:12)
-
haniblus
- ფორუმელი
- Posts: 7
- Joined: 16 Mar 2011 22:11
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
კი ვიცი მაგი რო იგებავდნენ მარა ბავსჰვებს ხო მ არა აქვტ თან სხვა კაცებიც ქერები ჩანან
-
დავითაუ წიკლაური
- ფორუმელი
- Posts: 1474
- Joined: 10 Mar 2011 16:45
- Location: Edinburgh, Scotland
- Contact:
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
დღესაც ჰო არ იღებავენ.. : )) ან ის შარდის საღებავი გენეტიკაში ჰო ვერ ჩაჯდებოდა... დღესაც უმეტესობა ხევსურებისა ქერაა
"შენი ზოლიანი თავგადასავალი" ;)
-
haniblus
- ფორუმელი
- Posts: 7
- Joined: 16 Mar 2011 22:11
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
ხევსურებს შეიძლება ყველაზე მეტი ქერაც ყავდეთ ქართველებში ნანახიმაქ სურათები ძველად გად აგებული ასე ერქვა რუსულად ტიპი კავაკზა და მაქედან გამომდინა რე სადხაც 25 პროცენტი ხევსურებისა ტიპიურ გერმანელს გავდა არ ვამეტებ ზუსტად 25 პროცენტი 
-
მურზაყან
- ფორუმელი
- Posts: 722
- Joined: 12 May 2009 23:38
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
ხალხო, იქნებ დავანებოთ თავი ამ ქერა თმებზე და "არიულ როჟებზე" გაგიჟებას!
რა გვრჯის, რომ ჩვენი სიკარგის საზომად სხვისი თავის ფორმა, თმის ფერი და რაღაც გარკვეული როჟის ფორმა აგვიღია?
როცა დღედაამ ვლაპარაკობთ, რომ მენტალობაში გვიჭირს, იცოდეთ, რომ ეს ყველაზე დიდი მენტალური პრობლემაა. საკუთარი თავის რომ არ გვჯერა.
უკეთესები რომ გავხდეთ, ამას არანაირად არ ჭირდება ჩვენი თმის ფერის ან ცხვირის ფორმის ცვლილება. ყოველგვარი ცვლილებების გარეშეც ლამაზი ხალხი ვართ და საერთოდაც ეგ არაა ჩვენი პრობლემა.
რა გვრჯის, რომ ჩვენი სიკარგის საზომად სხვისი თავის ფორმა, თმის ფერი და რაღაც გარკვეული როჟის ფორმა აგვიღია?
როცა დღედაამ ვლაპარაკობთ, რომ მენტალობაში გვიჭირს, იცოდეთ, რომ ეს ყველაზე დიდი მენტალური პრობლემაა. საკუთარი თავის რომ არ გვჯერა.
უკეთესები რომ გავხდეთ, ამას არანაირად არ ჭირდება ჩვენი თმის ფერის ან ცხვირის ფორმის ცვლილება. ყოველგვარი ცვლილებების გარეშეც ლამაზი ხალხი ვართ და საერთოდაც ეგ არაა ჩვენი პრობლემა.
-
Tobran
- ფორუმელი
- Posts: 60
- Joined: 12 Oct 2012 17:47
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
სხვათაშორის სვანებიც ცისფერთვალება ხალხია ზოგადად...
-
woman
- ფორუმელი
- Posts: 89
- Joined: 01 Feb 2013 18:34
- Location: Tbilisi
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
Tobran wrote:სხვათაშორის სვანებიც ცისფერთვალება ხალხია ზოგადად...
ისე მართალი ხარ, ცისფერი თვალები და კანის სითეთრე ახასიათებთ მაგათ
შავკანიანი სვანი ნამდვილად არ მინახავს ჯერ-ჯერობით 
Discover your Skills :))
იყურე წინ იმედით,უკან კმაყოფილი,მაღლა რწმენით,დაბლა სიფრთხილით,გვერდზე სიყვარულით.
1კორ.13,(4-8-13)
იყურე წინ იმედით,უკან კმაყოფილი,მაღლა რწმენით,დაბლა სიფრთხილით,გვერდზე სიყვარულით.
1კორ.13,(4-8-13)
-
NAZGHA
- ფორუმელი
- Posts: 6281
- Joined: 12 Apr 2009 12:55
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
ადამიანი ადამიანად ვარგოდეს და ქერა იქნება თუ ყავისფერი რა მნიშვნელობა აქვს
ყველაზე ძნელი საკუთარ თავზე გამარჯვებაა...
-
woman
- ფორუმელი
- Posts: 89
- Joined: 01 Feb 2013 18:34
- Location: Tbilisi
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
NAZGHA wrote:ადამიანი ადამიანად ვარგოდეს და ქერა იქნება თუ ყავისფერი რა მნიშვნელობა აქვს
მართალია,მწვანე იქნება თუ თეთრი რა დიდი მნიშვნელობა აქვს
Discover your Skills :))
იყურე წინ იმედით,უკან კმაყოფილი,მაღლა რწმენით,დაბლა სიფრთხილით,გვერდზე სიყვარულით.
1კორ.13,(4-8-13)
იყურე წინ იმედით,უკან კმაყოფილი,მაღლა რწმენით,დაბლა სიფრთხილით,გვერდზე სიყვარულით.
1კორ.13,(4-8-13)
-
დავითაუ წიკლაური
- ფორუმელი
- Posts: 1474
- Joined: 10 Mar 2011 16:45
- Location: Edinburgh, Scotland
- Contact:
Re: უძველესი საქართველო - დიაოხი, იბერია, კოლხა
ან ცოტათი შავი (მუქი) 
"შენი ზოლიანი თავგადასავალი" ;)