ხრიდოლი - ქართული საბრძოლო სისტემები

[Hannibal]

კაი რა რა ხრიდოლი ჯარში....
გეტყობა ჯარში არ ხარ ნამყოფი.
2-3 კმ სარბენი რომ აქვთ იმას არ დარბიან(10-15 წუთი უნდა) ყოველთვის და 1 საათი ხრიდოლზე ივარჯიშებს ვინმეე?
ეზარება ყველას, ვინმემ ხომ უნდა ავარჯიშოს და ვინც უნდა ავარჯიშოს ხშირად იმას თვითონ ეზარება და.....
მერე მოვა ვინმე უფროსი და მიაყრიან ისე რომ ჯარისკაცებს სუნთქვა უჭირთ, არ შეიძლება მასე მარა როცა გეზარება და თან არავინ გიტრაკებს, ქართულ ხასიათში ზის რომ უნდა დაიკიდო......
ხო და ახლა ჯარისკაცებზე რომ არ დაიწყოთ ვიშვიში, თავისთავს კითხოს ყველამ>>>რომ არ დაგაძალონ, ივარჯიშებდით?

[tulkuna]

კაი რა რა ხრიდოლი ჯარში....
გეტყობა ჯარში არ ხარ ნამყოფი.
2-3 კმ სარბენი რომ აქვთ იმას არ დარბიან(10-15) წუთი უნდა და 1 საათი ხრიდოლზე ივარჯიშებს ვინმეე?
ეზარება ყველას, ვინმემ ხომ უნდა ავარჯიშოს და ვინც უნდა ავარჯიშოს ხშირად იმას თვითონ ეზარება და.....
მერე მოვა ვინმე უფროსი და მიაყრიან ისე რომ ჯარისკაცებს სუნთქვა უჭირთ, არ სეილება მასე მარა როცა გეზარება და თან არვინ გიტრეკებს ქართულ ხასიათში ზის რომ უნდა დაიკიდო......
ხო და ახლა ჯარისკაცებზე რომ არ დაიწყოთ ვიშვიში, თავისთავს კითხოს ყველამ>>>რომ არ დაგაძალონ, ივარჯიშებდით?

რაც გიყვერს არ გეზარება... თუ არ გააკეთე არ შეგიყვარდება და არც დაგჭირდება ხასიათი კი არა სიზარმაცეა მაშ რატო სუნთქვა არ ეზარებათ ვარჯიშიც რომ სისტემატიურ სახეს მიიღებს მერე დანებება გაუჭირდებათ... ასეა "ჩვევა რჯულზე უმტკიცესია"ო.

[Hannibal]

tulkuna ხო როცა დააძალებ გააკეთებს. ამიტომ არის რომ ზოგ ბატალიონში ვარჯიშით კლავენ და ზოგან კიდევ პირიქითაა. ისე რაღაც შეღავათები ან პრემიები უნდა დააწესონ მონდომებულებზე და მერე რიგები დადგება(იმედია) თუ გინდაც ხრიდოლის შესწავლაზე. არადა კაი რამეა. კრივიც არის და ჭიდაობაც.

[tulkuna]

tulkuna ხო როცა დააძალებ გააკეთებს. ამიტომ არის რომ ზოგ ბატალიონში ვარჯიშით კლავენ და ზოგან კიდევ პირიქითაა. ისე რაღაც შეღავათები ან პრემიები უნდა დააწესონ მონდომებულებზე და მერე რიგები დადგება(იმედია) თუ გინდაც ხრიდოლის შესწავლაზე. არადა კაი რამეა. კრივიც არის და ჭიდაობაც.

ვაიმეეეე დასჯა არაა პრეროგატივა ხალხოოოო მთავარია ინდივიდუალურ აზროვნებამდე დავიდეს რომ უნდა აკეთონ/ და რატო უნდა აკეთონ.

ისე უნდა ასწავლონ რო სიყვარული ჩააქსოვონ თავიაანთი საქმის მიმართ, ასე ჰარი ჰარალოზე და სავალდებულო დონეზე ახსნილი არაფერი არ ღირს

პ.ს. პირადი აზრია რათქმა უნდა.

[gugusha]

რამოდენიმე ხნის წინ სნოში პატრიარქის ინიციატივით დაიდგა ვახტანგ გორგასლის ძეგლი და მოხდა ამ დღის აღნიშვნა.

იმ დღეს საჩვენებელი გამოსვლით (ქართული სისტემების და ილეთების დემონსტრაცია) წარსდგა კახა ზარნაძის სახელობის "ქართული საბრძოლო ხელოვნების აკადემია ხრიდოლი"
აი ეს გამოსვლაც. მართალია ცუდი ხარისხიუთაა გდაღებული.....

http://www.myvideo.ge/?video_id=1013547

[NAZGHA]

ეხ როგორ ვეღარ მოვახერხე ხრიდოლზე სიარული...
კარგი ვიდეოა

[Hannibal]

gugusha კარგი ვიდეოა.....

[Pit Bull]

gugusha
კაი ვიდეოაა

[CZ88]

ცოდნა კარგია ცხადია, მაგრამ ჯარისთვის მე მგონი არ გამოდგება. თუმცა, ეს ჩემი აზრია, როგორც ამ საკითხში (ხრიდოლი) ლაიერისა

[rhino]

მაგარი რამეა სიარული არ გინდათ არავის? თუ არა მაშინ მე მიმასწავლეთ კაი სკოლა

[gugusha]

მაგარი რამეა სიარული არ გინდათ არავის? თუ არა მაშინ მე მიმასწავლეთ კაი სკოლა

ნაზღა დადიოდა მეც დავდიოდი.

თუ რამე გაინტერესებს ამასთან დაკავშირებით PM ში მომწერე.

ისე ჯგუფები ვარჯიშს სექტემბრის შუა რიცხვებიდან დაიწყებენ სავარაუდოთ..

[gugusha]

მაგარი რამეა სიარული არ გინდათ არავის? თუ არა მაშინ მე მიმასწავლეთ კაი სკოლა

ნაზღა დადიოდა მეც დავდიოდი.

თუ რამე გაინტერესებს ამასთან დაკავშირებით PM ში მომწერე.

ისე ჯგუფები ვარჯიშს სექტემბრის შუა რიცხვებიდან დაიწყებენ სავარაუდოთ..

[gugusha]

ცოდნა კარგია ცხადია, მაგრამ ჯარისთვის მე მგონი არ გამოდგება. თუმცა, ეს ჩემი აზრია, როგორც ამ საკითხში (ხრიდოლი) ლაიერისა

ვიმსჯელოთ ამ საკითხზე. წარმოგვიდგინე შენი მოსაზრება.

[CZ88]

gugusha;;
სიამოვნებით, მაგრა მ კარგად არ ვიცნობ ხრიდოლის სწავლებებს. რაც ვიცი ხმალაობა და ფარიკაობაა, თუ მხოლოდ ეს არის, ალბათ რიგითი მეომრისთვის არ არის აუცილებელი. თუ ელემენტარული ხელჩართული ბრძოლის სწავლებაა და ასევე თავდაცვა, მაშინ ნებისმიერ ვარიანტში გამოსადეგია. შენ დაწერო იქნება დეტალურად და მეც გავეცნობი. ცოდნა არავის ავნებს, ცხადია...

ვიდეოები ვერ ვნახე, აქ არ აჩვენებს ანუ ფასიანია, სხვა ჩემით რაც ვნახე, რაც ზემოთ დავწერე ის აზრი დამრჩა. რიგითი ჯარისკაცისთვის საუკეთესოა ე.წ. ხელჩართული ბრძოლის ხერხების ცოდნა (თუმცა, ვალდებულება ესეც არ არის ბევრი ქვეყნის არმიებში), სხვა სპეციფიკაციები კი უფრო სპეციალური დანიშნულების ჯარისკაცებისთვისაა აუცილებელი. ჩხუბში არა მხოლოდ ისაა მისაღები, რამდენს დაარტყამ, არამედ რამდენს აიცდენ - ეს უკანასკნელი ხშირად გადამწყვეტია, ვიდრე პირველი... და ეს ყველაფერი ხრიდოლის შესახებ მე არ ვიცი , სამწუხაროდ

[gugusha]

gugusha;;
სიამოვნებით, მაგრა მ კარგად არ ვიცნობ ხრიდოლის სწავლებებს. რაც ვიცი ხმალაობა და ფარიკაობაა, თუ მხოლოდ ეს არის, ალბათ რიგითი მეომრისთვის არ არის აუცილებელი. თუ ელემენტარული ხელჩართული ბრძოლის სწავლებაა და ასევე თავდაცვა, მაშინ ნებისმიერ ვარიანტში გამოსადეგია. შენ დაწერო იქნება დეტალურად და მეც გავეცნობი. ცოდნა არავის ავნებს, ცხადია...

ვიდეოები ვერ ვნახე, აქ არ აჩვენებს ანუ ფასიანია, სხვა ჩემით რაც ვნახე, რაც ზემოთ დავწერე ის აზრი დამრჩა. რიგითი ჯარისკაცისთვის საუკეთესოა ე.წ. ხელჩართული ბრძოლის ხერხების ცოდნა (თუმცა, ვალდებულება ესეც არ არის ბევრი ქვეყნის არმიებში), სხვა სპეციფიკაციები კი უფრო სპეციალური დანიშნულების ჯარისკაცებისთვისაა აუცილებელი. ჩხუბში არა მხოლოდ ისაა მისაღები, რამდენს დაარტყამ, არამედ რამდენს აიცდენ - ეს უკანასკნელი ხშირად გადამწყვეტია, ვიდრე პირველი... და ეს ყველაფერი ხრიდოლის შესახებ მე არ ვიცი , სამწუხაროდ

ჯერ ალბათ პირველი საკიტხი რომელზედაც უნდა შევჯერდეთ არის ის რომ საერთოდ დღეს ჭირდება კი ჩVეილებრივ კაპრალს ქვეიტს ან მოტორიზებულს ხელჩართულის ცოდნა. საინტერესოა შენი შეხედულება ამის შესახებ.

რაც შეეხება სისტემას ხრიდოლი არის კრებითი სახელი რომელიც მოიცავს სხვადასხვა სისტემებს რომლებიც ისტრორიულად და მატ შორის სხვადასხვა პერიოდებში გავრცელებული იყო საქართველოში. ეს არის როგორც იარაღით ბრძოლის ასევე იარაღის გარეშე ბრძოლის სისტემები.

კი ხმალაობა და ცხენიდან ცეხვის ტექნიკა დღევანდელ ჯარისკაცს ნაკლებად სჭირდება ეგ კი. აი დანარჩენია საკიტხავი.

აქვე ერთი ძველი პოსტი. ამ ტემის პირველ გვერდებზე დევს სადღაც.


დღეისათვის საქართველოში მოძიებულია ორ ათეულამდე მხოლოდ ჭიდაობის ნაირსახეობები. ესენია როგორც საერთო-ქართული ანუ საქართველოს ყველა ან თითქმის ყველა რეგიონში გავრცელებული ასევე ცალკეული კუთხური სახეობები, რომლებიც ამა თუ იმ კუთხეში იყო გავრცელებული და ამ კუთხის მცხოვრბთა მენტალიტეტზე, ტანისამოსზე, გარემო პირობებზე და ცხვრების წესზე იყო . მოძიებულ სისტემათა ნაწილი კარგად არის შემორჩენილი და დალაგებული და მათში მრავალი საინტერესო და უნიკალური ილეთია ხოლო ზოგიერთი სახეობა კი ცუდათაა შემორჩენილი მხოლოდ რამოდენიმე ილეთით და მასზე მხოლოდ ზედაპირული წარმოდგენა არსებობს.
ჭიდაობის სახეობებია:
ქართლ-კახური (იგივე ქართული ჭიდაობა) ჭიდაობა - რომელიც 40 იან 50 იან წლებში გახდა საფუძველი ქართული ჭიდაობისა. ჭიდაობის მესვეურებმა თავდაპირველად ქართლ-კახური ჭიდაობა აიღეს საფუძვლად და იგი შეავსეს საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში გავრცელებული ჭიდაობის ილეთებით (რმლებიც მსგავსნი იყვნენ ამ ჭიდაობის და ამ წესებში ჯდებოდნენ) და შექმნეს ქართული ჭიდაობა. ქართულ სახეობათა შორის დღეისათვის ყველაზე დახვეწილი და პოპულარული სახეობა.
ცალხელა ჭიდაობა - რომელიც სუფთა საბრძოლო ხასიათისაა და განკუთვნილია იმისათვის რომ ერთ კიდურში დაჭრილმა მეომარმაც კი არ დაკარგოს ბრძოლისუნარიანობა და გააგრძელოს ბრძოლა.
მკერდაობა - არის ჭიდაობა ხელების გამოუყენებლად. იდეალური ცოდნა იყო დატყვევებული მეომრისათვის.
მოშ და მოშ - ხევსურული ჭიდაობა, რომლელიც უმეტესად მახრჩობელ და მტკივნებულ (ბალევოი) ილეთებს შეიცავს.
მუქასრისა - ასევე ხევსურული სახეობა, მუქასარი - შარვლის ტოტს ქვია. ილეთები უმეტესად ფეხში ჩვლებით სრულდება.
იღლიღორა - მთიულური სახეობაა. იგი სპეციფიკური სახეობაა და მკერდში ჯვარედინი ჩავლებით სრულდება, შეიცავს ბევრ მტკივნეულ ილეთს.
ღოჯური ჭიდაობა - რაჭაში გავრცელებული სახეობა იყო. ამჟამად ღოჯურის მრავალი ილეთი ქართულ ჭიდაობაშია შესული.
ლიბრგიელ - სვანური ჭიდაობაა. ჭიდაობის სპეციფიკური სახეა, იწყება მოწინააღმდეგეების მიერ ხელების ქამარში ჩავლებით და ილეთებიც ასევე სრულდება, უფრო ძალისმიერი სახეობაა. მასზე ინფრომაცია 70 იან წლებში დაბეჭდილ პროფესორ ვასილ ელაშვილის ბროშურაშიც არის.
ღორული ჭიდაობა - მოძიებულია უფრო მესხეთში თუმცა საქართველოს სხვა კუთხეებშიც გავრჩელებული უნდა ყოფილიყო. ღორული ჭიდაობა პარტერში მიმდინარეობს.
რკინება- სამეგრელოში გაცრცელებული სახეობა იყო. იგი ძლიერ მსგავსია ქართლ-კახური ჭიდაობის. აქვე აღსანიშნავია რომ ტერმინი ჭიდაობა დღეს სახეშეცვლილია. წინათ ჭიდაობას ეზახდნენ ადამიანისა და ცხოველის ჭიდაობას, ხოლო ადამიანის ადამიანთან დაჭიდებას კი რკენას ეძახდნენ (სულხან საბას ლექსიკონი). ეს ძველი ტერმინი მეგრულმა სახეობამ შემოინახა.
ჭედობა - გურული სახეობაა ჭიდაობის.
მატეკრობა - აჭარაში გავრცელებული სახეობაა, გავს გურულ ჭედობას.
მაჯურა ჭიდაობა - ერთ ერთი უძველესი სახეობაა, ჭიდაობა იწება და მიმდინარეობს ხელებჩაჭიდებული. გამოიყენებოდა მებრძოლების მომზადებისათვის.
და სხვა სახეობანი.

უიარაღოდ ბრძოლის სახეობებში ჭიდაობების გარდა საქართველოში ასევე ძლიერ დახვეწილი და მრავალფეროვანი დარტყმითი ტექნიკის მატარებელი სახეობებიცაა. ანუ კრივობანი. კრივობა ასევე დიდი პოპულარობით სარგებლობდა და დღესასწაულების დროს (ბერიკაობა -ყეენობა) მასობრივი ორთაბრძოლები იმართებოდა სადაც ასობით და ათასობით ადამიანი იღებდა მონაწილეობას. მოპოვებულია ასევე კრივის რამოდენიმე სახეობა:
არეული კრივი - შეიცავს როგორც დარტყმით ილეთებს ხელით და ფეხით ასევე ჭიდაობის იმ ილეთებს რომლებიც მოწინააღმდეგის სწრაფად მოშორების საშუალებას იძლევა.
ქალაქური კრივი - ყარაჩოღელებში გავრცელებული კრივი, ხშირად გამოიყენება თავური დარტყმები და იდაყვები. (ვიდეო ქალაქური კრივისათვის დამახასიათებელი ტექნიკის ჩვენებით: http://www.myvideo.ge/?video_id=655252" onclick="window.open(this.href);return false;)
ხრიდოლი კრივი - ტერმინი რომელიც მოგვიანებით მთლიანად მთელი ქართული საბრძოლო ხელოვნების კრებით სახელად აირჩიეს. ი. გრიშაშვილის გადმოცემით ეს ნიშნავდა ცალი ხელით კრივს.
ლივიშდიელ - სვანეთში გავრცელებული კრივი, უმეტესად ფეხის დარტყმითი თექნიკაა.
რაჭული წიხლაობა - როგორც სვანური აქაც ფეხის დარტყმებია წამყვანი.
ლიჯგუბილ - ასევე სვანური სახეობა, ხელების გამოყენებით მიმდინარეობს ბრძოლა.
სალდასტი კრივი - ამ სახეობაში კიდურების გადა გამოიყენება ასევე ხის ჯოხები და ქვებიც კი.
თუშური მუშტაობა და სხვა ქვესახეობები.